Każdy gabinet medyczny powinien być urządzony zgodnie z wymogami sanepidu, jak również standardami bezpieczeństwa. Bardzo istotny jest ich ergonomiczny charakter - pomieszczenie powinno być maksymalnie funkcjonalne i wygodne w użytkowaniu dla personelu medycznego. Odpowiednie meble i sprzęt to podstawa wyposażenia każdego gabinetu lekarskiego - niezależnie od specjalizacji. Jak wpływają one na komfort codziennej pracy? Sprawdźmy!
Czym jest ergonomia i jakie ma znaczenie w pracy personelu medycznego?
Wiele mówi się o ergonomii w kontekście stanowisk pracy czy też konkretnych pomieszczeń, jednak co oznacza ten termin? Pochodzi on od dwóch greckich słów - “ergon”, czyli “praca” i “nomos”, co można określić jako prawo, zasadę, regułę. Za jego twórcę uważa się polskiego przyrodnika, pedagoga i krajoznawcę - Wojciecha Jastrzębowskiego. W 1857 roku na łamach czasopisma “Przyroda i Przemysł” podjął się zdefiniowania ergonomii. Według niego jest to “nauka o używaniu nadanych człowiekowi od Stwórcy sił i zdolności”.
Od tamtego czasu wiele się zmieniło, na co duży wpływ miał rozwijający się zakres badań nad tą dziedziną nauki. Obecnie ergonomia najczęściej odnosi się do sposobu codziennej pracy, a dokładniej stworzenia warunków i stanowiska przystosowanego do psychofizycznych predyspozycji każdego człowieka.
Nie bez znaczenia jest to, że ergonomia zaliczana jest do grupy nauk interdyscyplinarnych. W praktyce oznacza to, że łączy w sobie elementy wielu innych dziedzin, w tym m.in. psychologii pracy, socjologii, fizjologii, organizacji pracy, medycyny czy też BHP (Bezpieczeństwa i Higieny Pracy).
Powszechnie funkcjonuje również termin ergonomii pomieszczeń - nie tylko kuchni, łazienki czy salonu, ale również m.in. gabinetów medycznych. W zgodzie z nią, powinny być one projektowane z uwzględnieniem wygodnego ustawienia mebli i sprzętów, jak również ich funkcjonalności. Pod uwagę bierze się również takie aspekty jak m.in. potrzeby, liczba użytkowników danego pomieszczenia, ich wiek, wzrost, a nawet problemy zdrowotne.
Ponadto wyróżniamy dwa kolejne typy ergonomii:
- Koncepcyjną - zakłada planowanie dostosowania do potrzeb personelu (na etapie projektu) stanowiska pracy lub wyposażenia pomieszczenia. W grę wchodzi m.in. metraż, ogrzewanie i oświetlenie, urządzenia, meble, a także układ.
- Korekcyjną - jej celem jest poprawa już istniejących warunków pracy. Czasem konieczne jest wprowadzenie pewnych modyfikacji, aby sprostać potrzebom psychofizycznym personelu medycznego.
Wprowadzenie ergonomii do gabinetu medycznego przekłada się na komfort i efektywność pracy personelu. Mowa przede wszystkim o zapobieganiu rozwojowi dolegliwości ze strony układu ruchu i mięśniowego. Lekarze, pielęgniarki, jak również inni przedstawiciele służby zdrowia często narażeni są m.in. na występowanie bólu stawów kończyn górnych i dolnych, a także nadmierne obciążenie struktur stabilizujących kręgosłup. Nierzadko są one wynikiem nieprawidłowego ustawienia mebli i sprzętu medycznego, jak również ich nieodpowiednim wyprofilowaniem, rozmiarem czy brakiem możliwości regulowania pozycji lub wysokości.
Ergonomia w gabinecie lekarskim wpływa również na komfort pacjentów - czują się bezpiecznie i komfortowo. Odpowiednio zaprojektowana przestrzeń pomaga zredukować stres i napięcie, co często przekłada się na skrócenie procesu terapeutycznego. Spokojny pacjent, to spokojny lekarz lub pielęgniarka.
Kluczowe zasady ergonomii w gabinecie lekarskim - o czym warto pamiętać?
Jak urządzić ergonomiczny gabinet medyczny? Warto zwrócić uwagę na kilka podstawowych zasad.
Kolorystyka
Należy wystrzegać się krzykliwych barw, jak również zbyt dużych kontrastów, które mogą wywoływać niepokój i niepotrzebne napięcie. Lepszym rozwiązaniem są barwy ciepłe, które np. przywodzą skojarzenia z zachodzącym słońcem. Ponadto warto stawiać na te uspokajające, w tym m.in. zielenie, błękity czy jasne fiolety.
Oświetlenie
Oświetlenie w ergonomicznym gabinecie lekarskim powinno być jasne, aby umożliwić personelowi medycznemu swobodną pracę. Można sięgnąć po specjalistyczne lampy, jednak nie zawsze są one wymagane. Kluczem do sukcesu jest odpowiednie doświetlenie każdej newralgicznej strefy, np. biurka czy fotela lekarskiego.
Mikroklimat
Składają się na niego m.in. temperatura powietrza, temperatura promieniowania otoczenia, przepływ powietrza czy też wilgotność.
Stanowisko do pracy przy komputerze
Kluczem jest to, aby ekran monitora był ustawiony bokiem do okna, jeśli stoi w jego pobliżu. Jego górna krawędź powinna znajdować się na wysokości oczu. Monitor, klawiatura, jak również organizer z dokumentami powinny być ustawione w jednej linii. Ten pierwszy najlepiej, aby był oddalony od oczu o ok. 40-75 cm.
Jakie krzesło do komputera? Stabilne, z pięciopodporową podstawą. Ważne, aby było wyposażone w kółka jezdne, które zapewniają mobilność podczas pracy. Nie bez znaczenia są również wymiary oparcia i siedziska, które zapewniają prawidłową postawę. Do tego powinny być wyprofilowane do naturalnego wygięcia kręgosłupa i odcinka udowego nóg. Absolutnym niezbędnikiem są także podłokietniki - gwarantują one stabilne podparcie i odciążenie dla przedramion i ramion. Bardzo istotna jest też możliwość regulacji wysokości siedziska - najlepiej, aby umożliwiało zgięcie nóg w kolanach pod kątem prostym.
Postawa ciała
Pozycja ciała podczas pracy powinna być niewymuszona. Nie może powodować trwałych zmian w układzie ruchu, w tym m.in. garbienia się, obciążenia wybranych grup mięśniowych czy skrzywienia kręgosłupa. Do takiego stanu rzeczy przyczyniają się m.in. nieodpowiednie ustawienie urządzeń i mebli czy też brak możliwości dostosowania ich parametrów do aktualnych potrzeb.
Ergonomiczne rozwiązania - meble i sprzęty medyczne
Wyposażenie gabinetu lekarskiego ma ogromne znaczenie dla komfortu personelu medycznego.
Fotele i taborety
Wygodny fotel medyczny, jak również taboret medyczny, to absolutne niezbędniki w każdym gabinecie lekarskim. Warto postawić na modele z regulacją wysokości i wygodnymi podnóżkami, które gwarantują komfort pracy - nawet przez kilkanaście godzin na dobę. Ponadto kluczem jest obicie wykonane z trwałych i plamoodpornych materiałów, które pozwalają na ich szybką dezynfekcję.
Sięgnij również po ergonomiczne kozetki i leżanki, których wysokość można łatwo regulować, a także zmieniać ustawienie ich poszczególnych elementów. Dobrym rozwiązaniem są również parawany medyczne na kółkach jezdnych, które zapewniają intymność pacjentom.
Biurko lekarskie
Ergonomiczne biurko lekarskie to takie, które posiada szeroki blat roboczy, dodatkowe szuflady i półki do przechowywania narzędzi, akcesoriów i dokumentacji medycznej. Zwróć uwagę na rodzaj materiału, z którego zostało wykonane - powinien być trwały, zapewniać łatwe czyszczenie i dezynfekcję.
Szafki do gabinetów medycznych
Pozwalają na zwiększenie miejsca do bezpiecznego przechowywania np. leków czy dokumentacji. Powinny być wyposażone w nóżki, aby można było wyczyścić pod nimi podłogę. Dobrym rozwiązaniem do małych gabinetów są modele wiszące. Weź pod uwagę wytrzymałość, jak również liczbę półek wewnętrznych i ich rozmieszczenie.
Korzyści płynące z ergonomii w gabinecie medycznym
Ergonomia jest kluczowym aspektem, który należy uwzględnić projektując gabinet medyczny. Ma ona istotny wpływ zarówno na efektywność pracy personelu, jak również ich zdrowie. Wśród kwestii, obok których nie można przejść obojętnie jest m.in. zapewnienie odpowiednich, ergonomicznych siedzisk skrojonych na miarę specyfiki pracy, jak również budowy ciała każdego z pracowników. To przekłada się na minimalizację ryzyka wystąpienia dolegliwości takich jak np. problemy z krążeniem, sztywność karku, czy też bóle pleców. Te mogą być konsekwencją długotrwałego siedzenia.
Bardzo ważne jest także wyposażenie w dobrej klasy meble - biurka, szafki etc. Takie działanie, to ukłon w kierunku wygody, która przekłada się na komfort zarówno personelu medycznego, jak i pacjentów.
Wersje językowe
