Tym razem odpowiadamy na pytanie, jak działa pulsoksymetr wykorzystywany w medycynie do pomiaru saturacji, czyli stopnia wysycenia krwi tlenem. Niewielkich rozmiarów urządzenie elektroniczne w bezbolesny sposób mierzy tętno oraz sprawdza, czy doszło do niedotlenienia krwi. Być może część osób po raz pierwszy spotyka się ze słowem pulsoksymetr i zastanawia się, co to jest za rodzaj sprzętu medycznego – wyjaśniamy zatem, na czym polega jego działanie oraz do czego służy.
Jak działa pulsoksymetr oraz co to jest?
Słyszysz pulsoksymetr i zastanawiasz się, co to jest – ze względu na podobieństwo nazwy do pulsometru łatwo pomylić oba te urządzenia. Tymczasem pulsoksymetr pozwala ustalić stopień nasycenia hemoglobiny tlenem oraz sprawdzić podstawowe parametry życiowe takie jak tętno. Aparat wykorzystują nie tylko lekarze i ratownicy medyczni w ramach standardowych badań, ale również pacjenci z niewydolnością oddechową oraz sportowcy – oczywiście w warunkach domowych.
pulsometr - jak działa? Urządzenie dokonuje pomiaru pochłaniania promieniowania o dwóch różnych długościach fali – czerwonego i podczerwonego przez krwinki czerwone znajdujące się w naczyniach włosowatych. Pulsoksymetr składa się ze źródła światła oraz czujnika, który sprawdza stopień pochłaniania wiązki świetlnej emitowanej przez to źródło. Dzięki temu, że hemoglobinę utlenowaną charakteryzuje inna zdolność do absorpcji światła niż ma to miejsce w przypadku hemoglobiny nieutlenowanej, możliwa jest ocena stopnia saturacji tlenem. Co pokazuje pulsoksymetr? W procentach podaje wartość parametru określanego jako SpO2.
U dorosłych czujnik aparatu najczęściej zakłada się na palec wskazujący prawej lub lewej ręki. W przypadku niemowląt oraz dzieci pulsoksymetr przypomina opaskę zapinaną na rzep, którą umieszcza się na stopie lub nadgarstku. Prawidłowy poziom pomiarów u zdrowych dorosłych waha się od 95 do 99% – u noworodków ten zakres wynosi 91-96%. Z kolei u osób powyżej 70. roku życia wyniki powinny utrzymywać się na poziomie 94-98%. Wyższe wartości mogą się pojawić w przypadku tlenoterapii, niższe z kolei mogą świadczyć o niewydolności oddechowej.
Do czego służy pulsoksymetr?
Wiesz już, co mierzy pulsoksymetr, ale do czego służy ten sprzęt medyczny? Wskazań do badania za pomocą tego aparatu jest wiele – począwszy od niewydolności oddechowej skończywszy na wentylacji jednego płuca. Z pulsoksymetru należy skorzystać w przypadku:
- niezbędnej kontroli czynności życiowych matki oraz płodu,
- badania bronchoskopii,
- kwalifikacji pacjenta do tlenoterapii,
- zabiegów przeprowadzanych w znieczuleniu ogólnym oraz bezpośrednio po jego zakończeniu,
- każdorazowego znieczulenia dziecka,
- pacjentów znajdujących się w ciężkim stanie,
- utlenowania i wentylacji noworodków.
Do czego służy pulsoksymetr w przypadku sportowców? Aparat pozwala realnie ocenić wydolność organizmu, co ma szczególne znaczenie dla osób trenujących sporty wysokościowe, ale także dla lotników.
Rodzaje pulsoksymetrów
Na rynku dostępne są pulsoksymetry napalcowe, nadgarstkowe oraz stacjonarne, które standardowo są przeznaczone do użytku szpitalnego. Dwa pierwsze rodzaje to modele przenośne sprawdzające się przede wszystkim w warunkach domowych. Pulsoksymetr stacjonarny mierzy nie tylko stopień utlenowania krwi, ale umożliwia również pomiar ciśnienia tętniczego i kontroluje oddech pacjenta. Jest to jednak specjalistyczny sprzęt medyczny o cenie wyższej niż w przypadku aparatów mobilnych – wymaga także profesjonalnej wiedzy do jego prawidłowej obsługi.
Najwygodniejszym rozwiązaniem do mierzenia saturacji w domu jest pulsoksymetr napalcowy, który w zaledwie kilka sekund ocenia stopień wysycenia krwi tlenem. Przed badaniem powinno usunąć się opatrunki znajdujące się na palcu, skrócić paznokcie, zmyć lakier lub zdjąć tipsy czy hybrydę. Warto również zadbać o to, by palec był suchy i ciepły – to zwiększa wiarygodność pomiaru.
Pulsoksymetr nadgarstkowy to specjalistyczny sprzęt pediatryczny stosowany u najmłodszych, najczęściej w warunkach szpitalnych. Odpowiednia opaska na nadgarstek pozwala mierzyć saturację także u wcześniaków z bardzo niską wagą po urodzeniu. Część aparatów jest dodatkowo wyposażona w moduł pomiaru temperatury ciała, która ma kluczowe znaczenie dla zdrowia małych dzieci.
Na co zwrócić uwagę, wybierając pulsoksymetr?
Nie wystarczy sama wiedza o tym, jak działa pulsoksymetr – na rynku dostępna jest tak duża liczba modeli, że trudno wybrać aparat dobrej jakości. Przede wszystkim postaw na zaufany sklep ze specjalistycznym sprzętem, który nie tylko oferuje urządzenia od sprawdzonych producentów, ale także specjalizuje się w branży medycznej. Zwróć uwagę między innymi na:
- stopień dokładności pomiarów saturacji,
- łatwość obsługi, co szczególnie docenią osoby starsze,
- rodzaj zasilania – pulsoksymetr na baterie lub akumulatory,
- obecność czujników alarmujących o błędnych wartościach w badaniu.
Uwzględniając wszystkie te parametry, wybierzesz pulsoksymetr dostosowany do Twoich potrzeb.